ފަޒުލާ ފޯނު ނެގިއެވެ. ކަންފަތުގައި ޖެހުނީ ބިޝާރާގެ އަޑެވެ. އެ އަޑުގައި ހުރީ ކަންބޮޑުވުމާއި ހާސްކަން އެކުލެވިފައެވެ.
“ވަރަށް ސަކަރާތްވެގެން މި އުޅެނީ.” ބިޝާރާއަށް ފުރަތަމަ ވެސް ބުނެވުނީ މިހެންނެވެ.
“ކިހިނެއްވީ؟” ފަޒުލާއަށް އަވަސް އަވަހަށް އަހައިލެވުނެވެ.
“ބައްޕަގެ ފުރެންޑަކު ޕޮޒިޓިވްވެގެން މި އުޅެނީ.”
“އަސްލު ވެސް؟”
“އެއެއް ނޫން މައްސަލައަކީ. ބައްޕައަކީ ޑައިރެކްޓް ކޮންޓެކްޓެއް.”
“އަޅެ! ހުވާތަ؟” ފަޒުލާއަށް ލިބުނީ ވަރަށް ބޮޑު ސިހުމެކެވެ. ހިތް ތެޅިގަތެވެ. “އެކަމަކު ކީއްވެ ޑައިރެކްޓް ކޮންޓެކްޓަކަށް ވާންވީ؟ ބައްޕަ ބޭރަށް ދަނީތަ؟” ބިޝާރާގެ މަންމައާއި ބައްޕައަކީ ފަޒުލާގެ ވެސް ވަރަށް ގާތް ބަޔެކެވެ. މައިން ބަފައިން ކަހަލަ ބަޔެކެވެ.
“އާނ! ސިގިރެޓް ބޯން ވަރަށް ގިނައިން ނިކުންނާނެ. އެހެން ނިކުމެ ހުރި އިރު، ބައްޕައާ ވާހަކަ ދެއްކި މީހަކު ޕޮޒިޓިވްވެގެން އެ އުޅެނީ.”
“ބުނެބަލަ ސިގިރެޓް ނުބޯށޭ. ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލުކުރާ މީހުންނަށް މި ބަލީގެ ނުރައްކާ މާ ބޮޑޯ.”
“ކިހައި ވަރަކަށް ބުނާނީ. އަދި ނިކުމެ ހުންނާނީ ވެސް މާސްކު ތިރިކޮށްލައިގެން. ނޭނގެ ދެން ހަދާނެ ގޮތެއް ވެސް.”
“ދެން މަންމަ ކޮބާ؟”
“އެބަ އިން އަހަރެންގެ ކޮޓަރީގަ. ރޮނީ އިނދެގެން.”
“ބައްޕަޔޯ؟”
“ބައްޕަ އިނީ ބައްޕަގެ ކޮޓަރީގަ.”
“މިހާރު ސާމްޕަލް ނަގައިފިތަ؟”
“އަދި ނުނަގާ! ވަކިން ކޮޓަރީގަ އިންނަން އެންގީ. ނޭނގެ ދެން ހަދާނެ ގޮތެއް ވެސް. ވަރަށް ބިރުގަނޭ އެބަ. ހުން އައިސްފައި ހުންނަހެން ވެސް މިހާރު އެބަ ހީވޭ!”
“ގޯސްކޮށް ނުވިސްނާ! އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ދެރަ ގޮތެއް ނުވާނެ!”
ބިޝާރާއަށް ހިތްވަރުދިނުމަށް ޓަކައި އެތައް ވާހަކައެއް ދައްކަން ފަޒުލާއަށް ޖެހުނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އޭނާ ފޯނު ބޭއްވީ ހަމަޖެހިފައި އިނދެގެނެއް ނޫނެވެ. ކަންބޮޑުވުމުގެ ތެރޭގައި އިނދެގެންނެވެ. ކަންބޮޑުވެފައި އިންވަރުން ފިޒާލުގެ ވާހަކަ ވެސް އޭނާ ނޭހިއެވެ. އެ ކަހަލަ ޚިޔާލެއް ނުވެސް އައީ ކަންނޭނގެއެވެ.
ފޯނު ބާއްވާފައި ފަޒުލާއަށް އޮވެވުނީ، ބިޝާރާގެ އާއިލާގެ ހާލަތާމެދު ފިކުރުކުރާށެވެ. މިއަދަކީ އެ އާއިލާއަށް ވަރަށް ހިތްދަތި ދުވަހެކެވެ. ނޭވާ ހިފަހައްޓާލައިގެން ތިބެންޖެހިފައިވާ ދުވަހެކެވެ. އެ މީހުންނަށް ދެން ހަމަޖެހުމެއް ލިބޭނީ ބައްޕަގެ ސުންކު ނަގައި، ނައްސިވެއްޖެ ނަމައެވެ. ފައްސިވެއްޖެ ނަމަ، އެ ކުޑަކުޑަ އާއިލާގެ ބޯމައްޗަށް ވަރުގަދަ ރާޅެއް ބިންދައިލާނެއެވެ. އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ، އެ ފަދަ ގޮތެއް މިންވަރެއް ނުކުރައްވާނެއެވެ.
އެ ދުވަހު ފަޒުލާއަށް ހުރެވެނީ ފާޑަކަށެވެ. އަބަދުވެސް ވިސްނެނީ، ބިޝާރާއާ ދޭތެރޭގައެވެ. އޭނާގެ އާއިލާގެ ހާލަތާމެދުގައެވެ. ބިޝާރާއަށް ގުޅާލައި، މިހާރުގެ ހާލަތު އަހައި އޮޅުންފިލުވައިލަން ބޭނުންވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ނުކެރެއެވެ. ލިބޭނީ ކޮން ޖަވާބެއްކަން ނޭނގޭތީއެވެ. އަނެއްކޮޅުން މީހެއްގާތުގައި އެ ވާހަކަ ދެއްކޭކަށް ވެސް ނެތެވެ. އެއްވެސް މީހެއްގާތު ނުބުނަން ބިޝާރާ އެދިފައި އޮތީމައެވެ. ކޮވިޑް ޖެހޭ މީހުންނާމެދު ގިނަ ދިވެހިން ދެކޭގޮތް އެހައި ރަނގަޅު ނޫންކަން އެނގޭތީއެވެ.
ކޮވިޑުގެ ހާސްކަން އޮތީ ހަމައެކަނި މި ފަދަ ކަންކަމުގައެއް ނޫނެވެ. ގައުމުގެ ކޮންމެ ކަމަކަށް ނަޒަރު ހުއްޓައިލިޔަސް އޮތީ ކަންބޮޑުވުމެވެ. އާލަމީ ވަބާއެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރަމުން އަންނަ މި ނުރައްކާތެރި ވަބާ މިއަދު މި ވަނީ، މުޅި ދުނިޔެ އޭގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެނެސްފައެވެ. ވީއިރު ދިވެހިރާއްޖެ ފަދަ ކުޑަކުޑަ ޤައުމެއްގެ ހާލަތު އަދި މާ ބޮޑަށް ވެސް ނާޒުކުވާނެތާއެވެ.
ދުނިޔޭގެ ގިނަ ޤައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވެސް ބަލި ފެތުރޭ ނިސްބަތް އެއް ދުވަހުން އަނެއް ދުވަހަށް އަންނަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ. އާމްދަނީ ލިބޭނެ މަގުތައް ބަންދުވެ، ނަފްސާނީ ބަލިމަޑުކަން އަންނަނީ ބޮޑުވަމުންނެވެ. ގައުމުގައި މަސައްކަތްކުރާ ބިދޭސީންގެ ހާލަތު އަދި ވަކިން ގޯހެވެ. ކާނެ އެއްޗެއް ބޯނެ އެއްޗެއް ނުލިބި، އެބައިމީހުން މަގުތަކަށް ނިކުމެ، ކާބޯތަކެއްޗަށް ސަލާންޖަހާން ފަށައިފިއެވެ. ގައުމުގެ ކުރިމަގު ލަފާކުރާ މީހުންގެ ދުރުމީއަށް ކޮންމެ ދިމާއަކުން ވެސް އަރަނީ، ހިތްދަތި ބިރުވެރި މަންޒަރުތަކެވެ.
ހަވީރުގެ ވަގުތެވެ. ނިޒާރާއި ތައުފީގު ތިބީ ގޭގެ ސިޓިންރޫމުގައެވެ. ތައުފީޤު އިނީ ޓީވީން ދައްކަމުން އަންނަ “ރޯދައާއި ނަފާ” ޕްރޮގުރާމް ބަލާށެވެ. އެއީ މި ރޯދަމަހު އޭނާ ގަވާއިދުން ބަލަމުން އަންނަ ޕްރޮގުރާމެކެވެ. ގުރުއާނާއި ސައިންސާ ގުޅުވާލައިގެން އެކި ދުވަހު އެކި މައުޟޫއަށް ހުށަހަޅަމުން އަންނަ އިލްމީ ޕްރޮގުރާމެކެވެ.
“ވަރަށް އުފާވެރި ޚަބަރެއް މި އޮތީ.” ފޯނުން ޚަބަރު ކިޔަން އިނދެފައި، ތައުފީޤުގެ މޫނަށް ނިޒާރު ބައިލިއެވެ.
“ކީކޭ އޮތީ؟” ޓީވީއަށް ބަލަހައްޓައިގެން އިނދެފައި ތައުފީޤު އަހައިލިއެވެ.
“ޖުލައި މަހު ފަތުރުވެރިކަން ފެށޭނެކަމުގެ ވަރަށް ބޮޑު އުއްމީދެއް އެބަ އޮތޯ.”
“އަލްޙަމްދުލިﷲ! ތީ ވަރަށް އުފާވެރި ޚަބަރެއް!” ބަލަމުން ދިޔަ ޕްރޮގުރާމް ނިމުމުން، ޓީވީގެ އަޑު މަޑުކޮށްލައިފައި، ނިޒާރާ ދިމާއަށް ތައުފީޤު އެނބުރުނެވެ. “ނިޒާރަށް އެނގޭތަ؟ މިހާރު މި ތިބި ގޮތަށް، ގިނަ ދުވަސްތަކަކު އަހަރެމެން ތިބޭންވެއްޖިއްޔާ، މި ގައުމުގެ ރައްޔިތުން ބަނޑަށްޖެހުމަކީ ވަރަށް އެކަށީގެންވާކަމެއް.”
“ރަނގަޅު ވާހަކައެއް ތީ. މުޅި ޤައުމުގެ އިޤުތިޞާދު ބަރޯސާވެފައި މި އޮތީ ފަތުރުވެރިކަމަށް. އެ ސިނާޢަތް މި އޮތީ ހުއްޓިފަ.”
“ފަތުރުވެރިކަން އެކަންޏެއް ނޫން! ހުރިހައި ކަމެއް ވެސް މި އޮތީ ހުއްޓިފައެއްނު! މަސްވެރިކަމުގައި އުޅޭ މަދު މީހުންކޮޅު ނޫނީ މިއަދު އާމްދަނީއެއް ލިބޭ ބަޔަކު ކޮބާ؟”
“އާނ! މި ފަހަރު ވެސް އަހަރެމެން ރަށުގެ މަސްވެރިން، މަސްވެރިކަންކޮށްގެން ހާދަ ރަނގަޅު އާމްދަނީއެއް ހޯދައިފިއޭ. މަސްވެރިން އެކަންޏެއް ނޫން! މަސްކައްކާ މީހުންނަށް ލިބުނު އާމްދަނީ ވެސް ވަރަށް ރަނގަޅުވާނެ!”
“މަސްވެރިކަމާއި ދަނޑުވެރިކަމުގެ ސިނާޢަތް ވަޅުޖަހަން ދޫކޮށްލައިގެން ތިބުމަކީ ބުއްދިވެރިކަމެއް ނޫންކަން ކޮރޯނާ އަހަރެމެންނަށް ކިތަންމެ ރަނގަޅަކަށް ވެސް ބުނެދީފި. ތި ރަށުގެ ދަނޑުވެރިކަން ކިހިނެއް ވަނީ؟”
“ދަނޑުވެރިކަން ވެސް ވަރަށް ރަނގަޅަށް އެބަ ކުރޭ! ކޮންކަހަލަ ކަރާދަނޑުތަކެއް މި ފަހަރު އެހެރީ ހައްދާފަ. މެލަން ވެސް އެ ވަރަށް އެބަހުރި. ދޮންކޭލާ ބަޓާނާއާ ކިއުކަންބާއާ މިރުހާ މިހެން ގޮސް އެތައް އެއްޗެއް ހައްދާފަ އެބަހުރި. މާލެއަށް ގެނެވޭގޮތް ނުވީމަ ކައިރި ރަށްރަށަށް ވިއްކަނީ.”
“އެއީ އަހަރެން މި ބުނާ ވާހަކައަކީ. ކިހައި ރަނގަޅު އާމްދަނީއެއް ތި ލިބެނީ. ފަތުރުވެރިކަމުގައި އުޅުނު ގިނަ މީހުން މިއަދު އެ ތިބީ ވަޒީފާ ވެސް ނެތިފަ. އަނބިދަރީން ބިކަހިނގާން ޖެހިފަ.”
“ދެވަނަ ބޮޑުހަނގުރާމައާ ގުޅިގެން ރާއްޖެއަށް އައި ތަދުމަޑުކަމުގެ ދުވަސްވަރުގައި ވެސް، ދަނޑުވެރިކަން ކުރި ރަށްރަށުގެ މީހުން އުޅުނީ ބަނޑުފުރާނަމުއްތި ކޮށްގެނޭ ކާފަމެން ބުނޭ.”
“ރަނގަޅު ވާހަކައެކޭ އެއީ.”
“އެކަމަކު ތައުފީޤު ވެސް ތި ދައްކަނީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ތެރެއަށް ވަންނަ ވާހަކައެއްނު.” ނިޒާރު ހީނލިއެވެ.
“އެއީ އަހަރެން ކުރާން އުޅޭކަމެއް ނޫން! ފިޒާލު މާ ކުރާހިތުން އުޅޭ މަސައްކަތެއްވީމަ އޭނައަށް ކޮށްދޭކަމެއް. ގެސްޓުހައުސް ވިޔަފާރީގެ ތެރެއަށް ވަންނަން މާ ބޮޑަށް ބޭނުންވެގެން އުޅެނީ. މި ލޮކްޑައުން ނައި ނަމަ މިހާރު މަސައްކަތް ފަށައިފީސް!”
“ހަމަ ގުޅާއިރަށް ލޮކްޑައުން ލޮކްޑައުން ތި ކިޔަނީ، މި ރޯދަމަހުގެ ތަސްބީހައަކީ ތީތަ؟” ލަތީފުގެ އަޑުގައި ހުރީ ރުންކުރުކަމެވެ.
“ލޮކްޑައުން ނިމޭއިރަށް ރަށަށް ދާނަމޭ! އެއީ މި ކިޔާ އެއްޗަކީ.” ނަދާގެ މޫނުމަތި ރަތްވެގެންދިޔައެވެ. އެހެންނަމަވެސް އަޑުގައި އެ ކުލަ ނުޖައްސައިވޭތޯ އޭނާ މަސައްކަތްކުރިއެވެ.
“ތިހެން ކިޔަކިޔާ ހުންނަތާ މިހާރު ކޮން ދުވަހެއް! ގިނަ ފަހަރަށް ގުޅީމަ ފޯނު ވެސް ނުނެގޭ! މާލެ ގޮސް ގަނޑެއް ނުގަންނައްޗޭ! ހީއަކަށް މީހަކު އެ ކަހަލަ ވާހަކައެއް ބުންޏަސް، މަގޭ އިނގިލިތައް މަޑަކުން ނުހުންނާނެ!” ލަތީފު އެ ބުނީ ކީކޭކަން ނަދާއަށް އެނގެއެވެ.
“އަހަރެން މީ ތިހެން އުޅޭނެ މީހެއް ނޫން! އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ ދުވަހަކު ވެސް ނޫޅޭނަން.” ކޮޅުމަގަށް އަރާފައި ހުރި މީހެއްގެ މާޔޫސްކަން، ނަދާގެ މޫނުމަތިންނާއި އަޑުން ފާޅުވިއެވެ.
“ޢިފަތްތެރިއަކަށްވާން ނޫޅެ، ބަނޑުއަޅައި ވިހޭ މައިމީހާ އުޅޭ ހާލާމެދު ވިސްނަބަލަ! އެ ފަކީރު އެ އިންނާނީ، ކާނެ އެއްޗެއް ނެތްތާނގައި ބޯނެ ފެންފޮދެއް ވެސް ނުލިބިފަ.”
“ލަތީފު ދިނީމެއްނު ފައިސާ!”
“މޮޔަ ނުގޮވައްޗޭ! އެއީ ހިލޭސާބަހަށް މަ ދިން އެއްޗެއް ނޫން! އެއީ މަކުރި އިންވެސްޓެއް!” ލަތީފު ހިނިގަނޑެއް ޖަހައިލިއެވެ.
ނަދާއަށް ދަތްކުނޑި ވިކައިގަނެވުނެވެ. އަތުގައި އޮތް ފޯނު ނަގައި ފާރުބުޑަށް ޖަހައިފާނަމޭ ހިތަށް އެރިއެވެ. އެކަމުން ލަތީފަށް ގެއްލުމެއް ލިބޭނެ ނަމަ، އޭނާ އެ ވަގުތު އެކަން ކުރީހެވެ. އެހެންނަމަވެސް މަޖުބޫރުވީ، އެ ހުރިހައި ކަމެއްގެ މައްޗަށް ބާރު ހިންގަމުން، ހިތް ފިނިކުރެވޭތޯ ބަލާށެވެ.
“ތި ބުނި އެއްޗެއް ނުވިސްނުނު!” ނަދާ ބޭނުންވީ ލަތީފުގެ ޙަޤީޤީ މަޤުޞަދު އިތުރަށް އޮޅުންފިލުވާށެވެ.
“ކަލޭ އެނބުރި ރަށަށް އަންނައިރު މަންމަގެ ހިތް އޮންނާނީ މަގޭ މުށުތެރޭގަ. ތި ގޭގައި ހިނގާނީ މަގޭ ވެރިކަން. ވިސްނިއްޖެ؟”
ނަދާއަށް ހުރެވުނީ ބަސްހުއްޓި ބުނާނޭ އެއްޗެއް ނޭނގިފައެވެ. މިއީ ހަމަ ޙަޤީޤަތުގައި ވެސް ކަރަށް ހެރިފައި ހުރި ވިހަ ގަދަ ކައްޓެކެވެ. އަޅާ ވޭނެއްގެ ބޮޑުކަމުން، އުފުރާލަން ހިފައިލެވޭކަށް ނެތެވެ. އުފުރައިނުލައި ބެހެއްޓުމުން ވެސް މި ލިބެނީ ހާދަ ކެކުޅުމެކެވެ.
މެންދުރުކުރީގެ ވަގުތެވެ. ދިހައެއްޖަހައި އެހައިކަންހައި އިރެވެ. އުޑުމަތި ބަނަ ފިނި ދުވަހެކެވެ. އާދައިގެމަތިން ބެލްކަންޏަށް ނިކުމެލުމަށް ޓަކައި ފިޒާލު ހިނގައިގަތެވެ. ނަދާ ނުފެނުނަސް، ބެލްކަންޏަށް ނިކުމެލުމަކީ ހިތަށް ލިބޭ ފިނިކަމެކެވެ. ރޫޙަށް ލިބޭ ދިރުމެކެވެ. ފަހުން މާޔޫސްކުރުވިޔަސް ވެހެވެ.
ބެލްކަންޏަށް ނިކުތުމާއެކު ފިޒާލަށް ލިބުނީ ސިހުމެކެވެ. މޮޅިވެރިކަމުގެ ސާލު ލައިގެން، ދުވަސްތައް ގުނަމުންދާ އޭނާގެ ބަލިކަށި ހިތް އުފަލުން ނަށައިގަތެވެ. ކަންނެތްވެ، ބިތްޖެހިފައި ހުރި ރަތްދިޔަވަރު، ހެލިފެލިވެ، ނާރުތަކުގެތެރޭގައި ކޮޅުކޮޅަށް ދުވެގަތެވެ. އެ ސޫރައެއް ދެކިލުމަށް ޓަކައި ފެންބޮވައިގެންފައިވާ ނަދާގެ ސޫރަ ފެނިފައި، މުޅި ހަށިގަނޑަށް ދިރުންލިބި، ތާޒާވެއްޖެއެވެ.
ތިރިން ފެންނާން އޮތް ފަޅު މަގަށް ކަޅި ހުއްޓާލައިގެން، ފުން ފިކުރެއްގައި ހުރި ނަދާ އިސްއުފުލައިލިއެވެ. ކުރިމަތީގައި ހުރި ބެލްކަނީގައި ހުއްޓުން އަރާފައި ހުރި ފިޒާލު ފެނުމާއެކު، އެއީ ކާކުކަން އޭނާއަށް އެނގިއްޖެއެވެ. ނަދާ ބަލައިލުމާއެކު، ފިޒާލުގެ ހުއްޓިފައިވާ އެސްފިޔައަށް ހަރަކާތް އަތުވެއްޖެއެވެ. އެ ހަރަކާތުގައި ހަށިގަނޑު ވެސް ބައިވެރި ވެއްޖެއެވެ. އޭނާއަށް ފުރަތަމަ ވެސް ނެގުނީ ޖީބުގައި އޮތް ފޯނެވެ. ފޮޓޯ ޑިލީޓްކޮށްލައިފީމޭ ބުނެ، ނަދާއަށް ފޯނު ދައްކައިލެވުނީ އިޚުތިޔާރުން ބޭރުގައެވެ.
ފިޒާލު އުޅުނުގޮތް ފެނިފައި، ނަދާގާތަށް ހިނިއައެވެ. ހިތަށް އެރިއެވެ. މިއީ މޮޔައެއް ކަންނޭނގެއެވެ. ނަދާގެ ކިބަޔަކު ފިޒާލަކަށް ޝައުޤުވެރިކަމެއް ނެތެވެ. އެހެންކަމުން އެތެރެއަށް ވަންނާން ހިނގައިގަތެވެ.
“އެންމެ މިނެޓަކަށް މަޑުކޮށްލަދީ!”
މިހެން ބުނި އަޑު ނަދާގެ ކަންފަތުގައި ޖެހުނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ އަޑަކަށް ނަދާ ސަމާލުކަމެއް ނުދިނެވެ. އަޅައިވެސް ނުލައި ވަދެ ދޮރު ލެއްޕީއެވެ.
ނަދާ އެހައި އަވަހަށް ގެއަށް ވަނުމުން، މާޔޫސްކަމުގެ ކޫރެއް ފިޒާލު ހިތުގައި އެޅުނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ހިތަށް އޭނާ ވިސްނައިދިނުމުގެ ސަބަބުން، އިސާހިތަކު އުފާވެރިކަމުގެ ރަނގަބީލު އެ ހިތުގައި ޖެހެން ފެށިއެވެ. ނަދާގެ ރީތި ސޫރަ ފެނުމުގެ ނަސީބު ލިބުމުން، ލިބުނު އުފާ، ދެ ގުނަ ތިން ގުނައަށް އެރީ، ނަދާ ހީލުމުންނެވެ. އެއީ އާދައިގެ އިޝާރާތެއް ނޫނެވެ. ނަދާގެ އެ ހިނިތުންވުން ފިޒާލުގެ ހިތުގެ ތަރާދުން ކިރައި ވަޒަންކޮށްލުމުން، އެތައް މިލިޔަން ޑޮލަރެއްގެ އަގު އެއަށް އެރިއެވެ. މާދަމާއަށް ޓަކައި ކުރެވޭ އުއްމީދުގައި އުފާވެރިކަމުގެ ސިއްކަޖެހުނެވެ. ފޮޓޯ ޑިލީޓް ކޮށްލި ވާހަކަ ބުނެވުމުން ވެސް، ވަރަށް ބޮޑު ލުޔެއް ހިތަށް ލިބުނެވެ.
“ފޮޓޯއަށްވުރެ މި ކަން މިހާރު މަށަށް މާ ބޮޑުވެއްޖެ!” ނަދާ ފޯނުން ވާހަކަ ދެއްކީ ނީނާއާއެވެ. “މަންމަގާތު ބުނޭ މީގެފަހުން އޭނާ ދޭ އެއްވެސް އެއްޗެއްގައި ހިފައިގެން ނުވާނޭ!” ލަތީފުގެ މަކަރުވެރި ވިސްނުމާއި ރޭވުން ނީނާއަށް ނަދާ ކިޔައިދިނެވެ.
“ތިހެން ބުނެފިއްޔާ މަންމަގެ ސުވާލުތައް ވަރަށް ގިނަ ވާނެ!” ނީނާ އުޅުނީ ނަދާއަށް ވިސްނައިދޭށެވެ. “ކޮންމެވެސް ސަބަބެއް ދައްކަން މަށަށް މަޖުބޫރުވާނެ!”
“އާނ! ސަބަބެއް އޮންނަންވާނެ!” ނަދާ ދެއްކި ވާހަކަތައް ހާޖަރާއާ ހަމައަށް ނީނާ ގެނެސްދިނެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ ވާހަކަތަކާ ހާޖަރާއަކަށް އެއްބަހެއް ނުވެވުނެވެ. “ހެޔޮހިތުން މީހަކު ދިއްކޮށްލާ އެހީތެރިކަމުގެ އަތެއްގައި ނުހިފަންވީ ސަބަބެއް ހާޖަރައްތައަކަށް ނުވިސްނޭ!”
“ނަދާގެ ވާހަކަ ހުރިގޮތުން ސަބަބެއް އޮތްހެން ވެސް ހީވޭ.”
“އެހެންވިއްޔާ ސަބަބު ބުނަންވީނު! މީ އޭނަގެ މަންމައޭ! ކީއްވެ ނުބުނެވޭންވީ؟”
ހާޖަރާ ފޯނުނެގިއެވެ. ވަގުތުން ނަދާގެ ނަންބަރަށް ގުޅަންފެށިއެވެ. ތިން ހަތަރު ފަހަރު ގުޅުމުން ވެސް ފޯނެއް ނުނެގިއެވެ.
“ފޯނެއް ވެސް ނުނަގާ!” އެނދުމަތީގައި ފޯނު ބާއްވަމުން ނީނާގެ މޫނަށް ހާޖަރާ ބަލައިލިއެވެ.
“އަދި އެބައޮތް އެއް ވާހަކަ!” ނީނާ މަޑުމަޑުން ބުނެލިއެވެ. “މަގޭގާތު ބުނީ ލަތީފަށް އެއް ހާސް ރުފިޔާ ގެންގޮސްދޭށޯ!”
“ކިހައި ދެރަ ކަމެއް ތީ.” ހާޖަރާގެ ހިތްހަމަނުޖެހުން އިތުރުވިއެވެ. “މަށަށް މިހާރު އެބަ އެއްޗެއް ހީވޭ! ދޭނެކަމެއް ނެތް އެ ފައިސާއެއް! އަޅައިވެސް ނުލާ! އެއީ އެ ސޮރު މަށަށް ދިން ހަދިޔާއެއް! ސަވާބަށް އެދި ރޯދަމަހު ކުރި ޞަދަޤާތެއް. މީހުން ކުރާ އެ ފަދަ ޞަދަޤާތް ބޮލާލައި ޖަހަން ހެޔޮވާނެތަ!”
ނަދާގާތު އެ ވާހަކަ ނުދެއްކުނު ނަމައޭ މިހާރު ހާޖަރާގެ ހިތަށް އަރައެވެ. އެހައި ބޮޑު ކަމަކަށް ހަދައިލައިފާނޭ ކަމަކަށް އޭނާ ހިޔެއް ނުކުރެއެވެ. އެކަމަކު މިހާރު މި ކަން މި ވީ ބޮލުގައިރިހުމަކަށެވެ. އެއްޗެއް ދިއްކޮށްލައިނޭ މީހަކު ނެތި، ގޮތް ހުސްވެފައި ހުއްޓާ، ﷲ މަގެއް ދެއްކެވުމުން، އެ މަގު ދޫކޮށްލުމަކީ، މިންވަރަށް އީމާންނުވުން ނޫން ކަމަކަށް ވާނެ ބާވައެވެ؟ ނަދާ ކިތަންމެ ރުޅި އަޔަސް، ހިތްހަމަނުޖެހުނަސް، ލަތީފުގެ އެހީތެރިކަން ބޮލައިލައެއް ނުޖަހާނަމެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި ޖެހޭނީ ﷲ އަށް ޙަމްދުކުރާށެވެ.
“އަލްޙަމްދުލިﷲ! ބައްޕަގެ ރިޒަލްޓް ނެގަޓިވް!” ބިޝާރާގެ އަޑުގައި ހުރީ އުފާވެރިކަމެވެ.
“އަލްޙަމްދުލިﷲ!” ބިޝާރާގެ އުފަލުގައި ބައިވެރިވަމުން، ފަޒުލާ ވެސް ﷲ އަށް ޙަމްދުކުރިއެވެ. “ވަރަށް އުފާވެއްޖެ! ކޮން އިރަކު ރިޒަލްޓް ލިބުނީ؟”
“ހަމަ ދެންމެ.”
“އެންމެން ވަރަށް އުފާވެފަ ދޯ މިހާރު ތިބީ.”
“އޮފްކޯޒް! އުފާވާނެއެއްނު. އެކަމަކު ބައްޕަ ވަރަށް ބޯ ގޮވައިގެން އުޅެނީ.”
“ކިހނެއްވީ؟”
“ޕޮޒިޓިވްވި ބައްޕަގެ ފްރެންޑު އެޑްމިޓްކޮށްފިޔޭ!”
“މާ ބޮޑަށް ހާލު ދެރަވީތަ؟”
“އާނ! އަދި އެނގޭތަ އޭނަގެ ޑައިރެކްޓް ކޮންޓެކްޓްސް ވަރަށް ގިނަޔޯ.”
“އަސްލު ވެސް؟”
“ބައްޕަ ބުނި ސާޅީހަކަށް މީހުން އުޅެޔޯ!”
“ގޭގަ ތިބޭށޭ އެ ވަރަށް ކިޔާއިރު ވެސް، ބައެއް މީހުން ނުވިސްނައޭ ދޯ!. ބައްޕަގާތު ބުނާތި އަހަރެން ބުންޏޭ ދެން ސިގިރެޓް ނުބޮއްޗޭ! ބޭރަށް ވެސް ނުނިކުންނައްޗޭ!”
“އޭގެފަހަކުން އަދި ނުބޮއެ. ބުނި ދެން ނުބޯނަމޭ ވެސް.” ބިޝާރާ ހީނލިއެވެ.
“ތި ވެސް ރަނގަޅަކަށް ވީ ކަމެއް ކަންނޭނގެ.”
“ކޮބާ ދޮންބެ؟” ހިތަށް ހަމަޖެހުން ލިބުމާއެކު، ބިޝާރާގެ އަސްލު މަޢުޟޫއަށް އޭނާ ވަނެވެ.
“އެބަ އުޅޭ.” ފަޒުލާގެ ޖަވާބު ވަރަށް ކުރެވެ.
“އަދި ވެސް ނުބުނަން ދޯ؟”
“މަޑުކޮށްބަލަ! ހަނދާންވޭތަ ގުރޭޑު 8 ގަ އުޅުނުއިރު، އެއް ދުވަހަކު ބިޝާއަށް ވަރަށް ރީތިވި ހެދުމެއް ގަންނަން ގޮސްގެން ނުލިބުނު ހަނދާން؟”
“ތީ ދެން ކޮން ވާހަކައެއް؟”
“މީ ވަރަށް މުހިންމު ވާހަކައެކޭ. ހަނދާންވޭތަ؟”
“އެ ދުވަސް ހަނދާންނެތޭނެތަ؟ މަށަށް ހާދަ ރިތިވި ހެދުމެކޭ އެއީ. މަ އެންމެ ދެރަވީ، އެހައި ކުރިން މަންމަގާތު އެ ހެދުން ގަނެދޭން ކިޔަކިޔާ ހުއްޓާ ނުލިބުނީމަ.”
“އެ ދުވަހު ބިޝާ ބޮޑާހާކައި ރޮއި ހެދީމަ މަންމަ ކީކޭ ބުނީ؟”
“ކީކޭތަ ބުނީ؟ މިހާރު ހަނދާނެއް ނެތް!”
“މަ އެބަހުރި ހަނދާން. ވަރަށް ލޯބިން ބުނީ ދަރިފުޅާއޭ، މީ ދުނިޔެއޭ. ބޭނުންވާ ކޮންމެ އެއްޗެއް ނުލިބިދާނޭ. އެ ފަދަ ވަގުތުތަކުގައި ޖެހޭނީ ކެތްތެރިވާށޭ. އެހެން ކިޔައިގެން ނަސޭޙަތްދިނީ. ހަނދާން ވެއްޖެ؟”
“އާނ. ހަނދާން ވެއްޖެ!” ބިޝާރާގެ އަޑާއި ރާގު ބަދަލުވިކަން ފަޒުލާއަށް ފާހަގަކުރެވުނެވެ. “ފަޒޫ ބުނަން ތި އުޅެނީ ކީކޭކަން ވެސް އެނގިއްޖެ!”
“އެ ދުވަހު ބިޝާގެ މަންމަ އެ ދިން ނަސޭޙަތަކީ، މުޅި އުމުރަށް ވެސް އަހަރެމެން ހަނދާން ބައްހައްޓަންޖެހޭނެ ނަސޭޙަތެއް.”
“އެކަމަކު ހަމަ ވަރަށް ދެރަވެއްޖެ!” ބިޝާރާގެ އަޑު ތުރުތުރުއަޅައިގަތެވެ. “އަހަންނަށް ވަރަށް….. ފޮނި އުއްމީދެއް ކުރެވުނު…. މިހެން ވާނެކަން ކުރިން އެނގުނު ނަމަ…..” ބިޝާރާގެ ފޯނު ކެނޑުނެވެ. ފަޒުލާ ވަގުތުން ގުޅިއެވެ. ފޯނެއް ނުނެގިއެވެ. ތިން ހަތަރު ފަހަރު ގުޅުމުން ވެސް ބިޝާރާ ފޯނެއް ނުނެގިއެވެ. ފަޒުލާއަށް ގޮތް ހުސްވިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް މަންމަގެ ނަންބަރަށް ގުޅާކަށް ނުކެރުނެވެ.
ގޭތެރޭގައި އެއްޗެހިތައް ހުރީ އެގޮތް މިގޮތަށެވެ. ފޮށިގަނޑުގަނޑާއި ކޮތަޅުތައް ސިޓިންރޫމުގައި ތަރުތީބެއްނެތި ހުއްޓެވެ. ސޯފާގައި އަހުސަނު އިނީ ފޯނަށް ބަލަހައްޓައިގެންނެވެ. ފިޒާލްމެންގެއިން ހުސްވި އެޕާޓުމަންޓަށް އޭނާ ބަދަލުވީ އިއްޔެއެވެ. ގެނައި އެއްޗެހިތައް އަދި ވަނީ ރަނގަޅަށް ތަރުތީބު ނުކުރެވިއެވެ. ހުރިހައި ކަމެއް އެކަނި ކުރަންޖެހުމުން ވާ ވަރެވެ.
އަހުސަނުގެ މޫނުމަތިން ފެންނަނީ މާޔޫސްކަމެވެ. އުފާވެރިކަމާއެކު ފެށި ދިރިއުޅުން ހައެއްކަ މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި ގެންގޮސް ވެއްދީ ކައްވަޅެއް ފަދަ އަނދިރި ހޮހަޅައަކަށެވެ. އެ ހޮހަޅައިން ސަލާމަތްވާން ކުރާ މަސައްކަތަށް އަލި މަގެއް ފެންނަގޮތެއް އަދި ނުވެއެވެ. ކުޑަ ދުލެއް ދިނުމަށްފަހު ދެން ވާންކޮށްލީ މާ ބޮޑަށެވެ. ފުރަބަންދުގެ ދުވަސްވަރުކަމުން އިތުރަށް ބޯ ގޮވުން ނޫން ކަމެއްނުވިއެވެ. ދަރިފުޅު ވެސް ޅަފަތުގައި މި ޖެހުނީ އެހެން ބަޔެއްގެ އަތްމައްޗަށް ދޫކޮށްލާށެވެ. އެ ފަދަ ބުރައެއް އުފުލައިދޭނެ އާއިލާގެ ބަޔަކު ތިބިކަމީ ވެސް، ކޮން ފަދަ ބޮޑު ނަސީބެއް ހެއްޔެވެ؟
ފިކުރުތަކާ ދުރަށް ދެވޭތޯ، ބައެއް ފަހަރު އަހުސަނަށް ފޯނުން ޚަބަރު ކިޔައިލެވެއެވެ. ޔޫޓިއުބުން ވީޑިއޯއެއް ބަލައިލެވެއެވެ. ފޭސްބުކް ހާވައިލެވެއެވެ.
އަހުސަނު އިނީ، ފޯނުނަގައިގެން އޮންލައިން ނޫސްތަކުގެ ދޮރުތަކުގައި ޓަކިދޭށެވެ. އެއީ މި ދުވަސްވަރު ކޮންމެހެން ވެސް ކުރާންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. ރާއްޖެއާއި ދުނިޔޭގެ ހާލަތު ނޭނގި، ކަނުބަނދެވިފައި އިންނާން ވެއްޖިއްޔާ ފުން އަނދަވަޅަކަށް ވެއްޓި، މީހާ ހަފުސްވެދާނެއެވެ.
“މަނަދޫން އިތުރު ފަރުވާއަށް މާލެ ގެނައި މީހަކު ކޮވިޑް 19 އަށް ފައްސިވެއްޖެ”
“ޖަޕާނުން ރާއްޖެއަށް 8 މިލިއަން ރުފިޔާ ދީފި”
“ޗައިނާއިން ރާއްޖެއަށް އެހީގެ ތަކެތި ގެނައުމުގެ ދަތުރު ފަށައިފި”
“ޑީއެޗް-11ގައި ފަރުވާދިން އެކަކުގެ ހާލު ރަނގަޅުވެ ވޯޑަށް ބަދަލުކޮށްފި”
“އެޗްޕީއޭގެ ވެބްސައިޓް ހެކްކޮށް ސަރުކާރަށް އިންޒާރު ދީފި”
މި ސުރުޚީ ފެނިފައި އަހުސަނުގެ ހިތަށް އެރިއެވެ. މިއީ ވެސް މީހުން ކުރާ ކަހަލަ ކަންކަން ހެއްޔެވެ؟ މި ކަހަލަ ދުވަސްވަރެއްގައި އެޗްޕީއޭގެ ވެބްސައިޓް ހެކްކުރާން ހެޔޮވާނެ ހެއްޔެވެ؟ އެ ޚަބަރު ކިޔައިލަން އަހުސަނު ހިތަށް އެރިއެވެ.
ޚަބަރު ކިޔައިލުމުން އެނގުނީ، އެއީ އެޗްޕީއޭގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓުކަމެވެ. ނަސީބަކުން، ކޮވިޑް19 ގެ މައުލޫމާތު ހާމަކުރަން ހަދާފައިވާ، ހެލްތު މިނިސްޓްރީގެ ޕޯޓަލްއަށް އެކަމުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް އަސަރެއް ނުކުރެއެވެ. އިންޒާރުގެ މެސެޖުގައި ބުނެފައިވާކަމަށް ނޫހުގައި ލިޔެފައިވަނީ، މި ހާލަތުގައި ސަރުކާރުން ކުޅެނީ “ޕޮލިޓިކްސް ގޭމެއް” ކަމަށާއި ދިވެހި ސަރުކާރަށް އިންޑިއާއިން ނުފޫޒު ފޯރުވާ ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން ގައުމުގެ 99 ޕަސެންޓް އާމްދަނީއަށް ނޭދެވޭ އަސަރުކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި ހާލުގައި ޖެހިފައިވާ އެތައް ބަޔަކަށް ސަރުކާރުގެ އެހީތެރިކަން ނުލިބޭ ކަމަށްބުނެ، މި ކަންކަން އިސްލާހު ނުކުރާ ނަމަ ސިއްރުތައް ހާމަކުރާނެކަމުގެ އިންޒާރު ދީފައިވާކަމަށް ނޫހުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
ދެން އަހުސަނުގެ ލޮލުގައި އަޅައިގަތީ، އެމްއެންޑީއެފުން އިމަޖެންސީ ވެންޓިލޭޓަރެއް އުފައްދިކަމަށް ބުނެފައިވާ ޚަބަރެވެ. އެ ޚަބަރުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި އެމްއެންޑީއެފް އިން އެ ވެންޓިލޭޓަރު އުފައްދަން ފެށީ މިދިޔަ އޭޕްރީލް މަހުގެ 18 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ހަލާކުވެފައިވާ އިލެކްޓްރޯނިކް ސާމާނު ބޭނުންކޮށްގެން އުފެއްދި އެ ވެންޓިލޭޓަރު ހަދައި ނިންމާފައިވަނީ 14 ދުވަހުގެ ތެރޭގައެވެ.
ޚަބަރު ކިޔަން އަހުސަނު އިންދާ ފިޒާލްގެ ފޯނެއް އަތުވެއްޖެއެވެ. އަހުސަނު ފޯނުނެގިއެވެ.
“ކޮބާ ގޭތެރެ ހަމައަކަށް އެޅިއްޖެ؟” ފިޒާލު ފުރަތަމަ ވެސް ސުވާލުކުރީ ގެއާ ބެހޭގޮތުންނެވެ.
“ނޫނޭ! އެކަނިމައި އެކަނި ހުރިހައިކަމެއް ކުރަންވީމަ ކިހިނެއް ވާނީ؟ ކޮޓަރި ތެރެ ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ރަމަތަ ކޮށްލެވިއްޖެ.”
“ނަބީ ކިހިނެއް މިހާރު؟”
“އެބައޮތް ނިދިފަ. ރޭ ވެސް ވަރަށް ވަރުދެއްކި. ރުޤުޔާކުރާ މީހަކާ ވެސް ވާހަކަ ދައްކައިގެން މި އުޅެނީ.”
“މަގޭ ހިތަށް އަރަނީ ތި ކަހަލަ ނުބައިކަންތައް މީސްމީހުން ކުރާއިރު، އެއްޗެއް ހިތަށް ނާރާކަން. ކޮން ފަދަ ނުބައިކަމެއް ސިހުރު ހެދުމަކީ.”
“އާނ! ދެން ކީއްކުރާނީ!” އަހުސަނަށް ފުން ނޭވާއެއް ދޫކޮށްލެވުނެވެ. “ކޮބާ ނަދާގެ ޚަބަރެއް ނުވޭތަ؟”
“ނޫނޭ! އިއްޔެ ފެނުނު. ހިނިތުން ވެސްވެލި! ހީވަނީ ރަނގަޅުވާނެހެން. އެކަމަކު މިއަދަކު އަދި ޚަބަރެއް ނުވޭ! މިހާރުވެސް ބެލްކަނީގަ މި ހުރީ.”
ކުއްލިއަކަށް އިވުނީ ކޮޓަރިތެރެއިން އަންހެނަކު ރޮއިގަތް އަޑެވެ. ހަޅޭއްލަވައިގަތް އަޑެވެ. އަހުސަނަށް ފޯނު ކަނޑައިލަމުން ދުއްވައިގަނެވުނީ ކޮޓަރިއާ ދިމާއަށެވެ. ދޮރުހުޅުވައިލިއިރު، ނަބީލާ އެނދުމަތީގައި އޮވެގެން ތެޅިފޮޅެނީއެވެ. ނުފެންނަ ބާރެއްގެ ކިބައިން މިންޖުވާން މަސައްކަތްކުރަނީއެވެ. ކަރުބުޑުން ފާޑެއްގެ ބިރުވެރި ބަރު އަޑެއް ނެރިގެން ލަވާ ހަޅޭކުން މުޅި ކޮޓަރިވަނީ އަޑުބައްދާފައެވެ. ދެ ލޯ ހީވަނީ ދެ ކާށިކިބަހެންނެވެ. މޫނުމަތީގެ ކުލަ އޮއްސި، ބޮލުގެ އިސްތަށިގަނޑު ހޭވިފައި އޮތް އިރު، ނަބީލާ ފެންނަނީ ބިރުވެރި ސިފައަކަށެވެ.
ނުނިމޭ
އަންނަ ހޮނިހިރު ދުވަހަށް އިންތިޒާރުކޮށްލައްވާ!
always i used to read smaller articles or reviews which as well clear their motive, and that is also happening with this article which I am reading at this place.|
Hi it’s me, I am also visiting this web page daily, this site is truly
nice and the users are actually sharing good thoughts.
Great blog here! Also your site loads up fast! What host are you using?
Can I get your affiliate link to your host? I wish my website loaded up as quickly as yours
lol
Its like you read my mind! You appear to know a lot about this, like
you wrote the book in it or something. I think that you can do with some pics to drive the message home a bit, but other than that, this is great blog.
A fantastic read. I will certainly be back.
Howdy! This is kind of off topic but I need some advice from an established
blog. Is it very difficult to set up your own blog?
I’m not very techincal but I can figure things out pretty fast.
I’m thinking about setting up my own but I’m not sure where to
start. Do you have any ideas or suggestions?
Many thanks
Hi there to all, how is everything, I think every one is getting
more from this website, and your views are pleasant in favor
of new viewers.
I could not refrain from commenting. Perfectly written!
What’s up to all, how is the whole thing, I think every one
is getting more from this website, and your views are pleasant in favor of
new viewers.
Good information. Lucky me I came across your blog by chance (stumbleupon).
I’ve saved as a favorite for later!
Excellent article. Keep posting such kind of info on your site.
Im really impressed by it.
Hi there, You have done a fantastic job. I’ll certainly digg it and for my part suggest to my friends.
I’m sure they will be benefited from this site.
Amazing all kinds of awesome tips!
essay helper
essay writing services https://niceonlineessayservicec.com/
Incredible a good deal of useful data.
essay writer service
essay writers https://essaywriterresearch.com/
Hurrah, that’s what I was looking for, what a data!
present here at this website, thanks admin of this web site.
You suggested it terrifically.
paper writing service
paper writing https://fastpaperwritingservice.com/
I’m not that much of a online reader to be honest but your blogs really nice, keep it up!
I’ll go ahead and bookmark your website to come back later.
Many thanks
Its like you read my mind! You seem to know so much about
this, like you wrote the book in it or something. I think that you could do with a few pics to drive the message home a bit, but other than that, this
is excellent blog. A fantastic read. I will certainly be back.
You ought to take part in a contest for one of
the greatest websites online. I most certainly will highly recommend this
website!
This is very interesting, You are a very skilled blogger.
I’ve joined your rss feed and look forward to seeking more of your fantastic
post. Also, I have shared your website in my social networks!
It’s going to be finish of mine day, but before end I am reading
this wonderful piece of writing to improve my experience.
Have you ever considered publishing an e-book or
guest authoring on other websites? I have a blog centered on the same ideas you discuss and would love to
have you share some stories/information. I know my subscribers would enjoy your work.
If you’re even remotely interested, feel free to shoot me an e-mail.
Nicely put, Cheers!
Best Esay writing
paper writing https://researchpaperorder.com
Magnificent beat ! I wish to apprentice while you amend your website, how could i subscribe for a blog web site?
The account aided me a acceptable deal. I had been a little
bit acquainted of this your broadcast provided bright clear concept
Feel free to surf to my blog: Keto Slim Cut
I do not know if it’s just me or if perhaps everyone else encountering issues with your website.
It appears as though some of the written text on your posts
are running off the screen. Can someone else please provide feedback and let me know if this is happening to
them as well? This may be a problem with my browser because I’ve had this happen before.
Many thanks
Right away I am ready to do my breakfast, after having my breakfast coming yet again to read more news.
my web-site :: Spartan Nox Pro Male Enhancement
It’s in fact very complicated in this busy life to listen news on TV, thus I only use internet for
that purpose, and obtain the most recent information.
Everything is very open with a clear explanation of
the issues. It was definitely informative.
Your site is very helpful. Thank you for sharing!
Thanks in support of sharing such a pleasant idea, post is good,
thats why i have read it entirely
Its like you read my mind! You appear to know so much about this, like you wrote the book in it or something.
I think that you can do with a few pics to drive the message home a little
bit, but other than that, this is wonderful blog.
An excellent read. I will certainly be back.
Hi there this is kinda of off topic but I was wondering if blogs use WYSIWYG
editors or if you have to manually code with HTML. I’m starting a blog
soon but have no coding expertise so I wanted to get guidance from someone with experience.
Any help would be greatly appreciated!
Currently it appears like Expression Engine is the top blogging platform available right now.
(from what I’ve read) Is that what you’re using on your blog?
I do not even know how I ended up here, but I thought this post was great.
I do not know who you are but certainly you are going to a famous blogger if you are not already 😉 Cheers!
magnificent points altogether, you just won a new reader.
What may you recommend about your publish that you made some
days in the past? Any sure?
Hi, I do think your web site might be having browser compatibility problems.
Whenever I take a look at your blog in Safari, it looks fine however,
if opening in I.E., it’s got some overlapping issues.
I just wanted to provide you with a quick heads up!
Other than that, excellent site!
Greetings! This is my 1st comment here so I just wanted to give a quick shout out and tell you I truly enjoy reading through your articles.
Can you suggest any other blogs/websites/forums that deal with the same topics?
Thanks!
Do you mind if I quote a few of your posts as long as I provide credit and sources back to your webpage?
My website is in the exact same niche as yours and my visitors would truly benefit
from some of the information you provide here. Please let me know if this ok with you.
Many thanks!
Hello there! This post couldn’t be written any better!
Reading through this post reminds me of my good old room mate!
He always kept talking about this. I will forward this article to him.
Pretty sure he will have a good read. Thanks for sharing!
This article will help the internet users for creating new weblog or even a
weblog from start to end.
Howdy! I know this is somewhat off topic but I was wondering if you knew where I could find a captcha plugin for
my comment form? I’m using the same blog platform as yours and I’m having trouble finding one?
Thanks a lot!
Here is my web site … CogniMax Review
Very quickly this web page will be famous among all blogging and site-building viewers, due to it’s
fastidious content
I’d like to find out more? I’d like to find out some additional information.
Hello to every single one, it’s really a pleasant
for me to visit this web page, it consists of important Information.
hi!,I really like your writing very a lot! proportion we keep in touch more approximately your post on AOL?
I need an expert in this area to unravel my problem.
May be that’s you! Taking a look ahead to look you.
I every time used to study paragraph in news papers but now as I am a
user of internet thus from now I am using net for articles or reviews, thanks
to web.
I think the admin of this site is in fact working hard
in support of his site, since here every stuff is quality based data.
Wow, this paragraph is good, my sister is analyzing these kinds of
things, therefore I am going to inform her.
Please let me know if you’re looking for a author for your blog.
You have some really great posts and I believe I would be a good asset.
If you ever want to take some of the load off, I’d really like to write
some content for your blog in exchange for a link back to mine.
Please send me an e-mail if interested. Many
thanks!
WOW just what I was searching for. Came here by searching for devotion free download
Really no matter if someone doesn’t understand after
that its up to other visitors that they will assist, so here it occurs.
Superb post however I was wanting to know if you could write a litte more on this topic?
I’d be very thankful if you could elaborate a little bit more.
Many thanks!
Aw, this was an extremely nice post. Finding the
time and actual effort to generate a very good article…
but what can I say… I put things off a lot and don’t seem
to get anything done.
It’s awesome to visit this site and reading the views of all mates
on the topic of this article, while I am also eager of getting familiarity.
fantastic issues altogether, you simply received a emblem new
reader. What might you suggest about your post that you simply made a few days
in the past? Any positive?
My developer is trying to convince me to move to .net from PHP.
I have always disliked the idea because of the costs.
But he’s tryiong none the less. I’ve been using WordPress on a number of websites for about
a year and am anxious about switching to another platform.
I have heard great things about blogengine.net.
Is there a way I can import all my wordpress posts into it?
Any help would be greatly appreciated!
We are a group of volunteers and starting a new scheme in our community.
Your site offered us with valuable information to work on. You have done
a formidable job and our entire community will be grateful to you.
Hello to every one, the contents present at
this site are really remarkable for people experience, well, keep up the nice work fellows.
Hey I know this is off topic but I was wondering if you knew of any widgets I could add to my blog that automatically tweet my newest twitter updates.
I’ve been looking for a plug-in like this for quite some time and was hoping maybe you would have some experience with something like this.
Please let me know if you run into anything.
I truly enjoy reading your blog and I look forward to your new updates.
I blog quite often and I really thank you for your content.
Your article has truly peaked my interest. I’m going to bookmark
your site and keep checking for new information about once a week.
I subscribed to your Feed too.
Yesterday, while I was at work, my sister stole my
iphone and tested to see if it can survive a 30 foot drop,
just so she can be a youtube sensation. My apple ipad is now
destroyed and she has 83 views. I know this is totally off topic but I had to
share it with someone!
I’m gone to say to my little brother, that he should also visit this web
site on regular basis to take updated from most up-to-date information.
I every time spent my half an hour to read this webpage’s articles everyday along with a mug of coffee.
I do not even know how I ended up here, but I thought
this post was good. I don’t know who you are but definitely you’re going
to a famous blogger if you aren’t already 😉 Cheers!
Its not my first time to go to see this web site, i am browsing this site dailly and take fastidious facts from here
everyday.
Spot on with this write-up, I honestly think this site needs far more attention. I’ll probably
be back again to see more, thanks for the advice!
Attractive section of content. I just stumbled
upon your weblog and in accession capital to assert that I get actually
enjoyed account your blog posts. Any way I’ll be subscribing to your feeds and even I achievement you
access consistently rapidly.
You actually make it seem so easy together with your presentation however I to find this topic to be actually something that I feel I’d by no means understand.
It sort of feels too complex and extremely huge for me. I
am having a look ahead for your subsequent publish, I’ll attempt to get the hold of it!
You’ve made some really good points there. I looked on the web for additional information about the issue and found most people will go
along with your views on this web site.
Hello! I could have sworn I’ve visited your blog
before but after going through a few of the posts I realized it’s new
to me. Anyways, I’m definitely delighted I stumbled upon it and I’ll be bookmarking
it and checking back often!
That is really attention-grabbing, You’re an excessively professional blogger.
I have joined your feed and look forward to in the hunt for extra of
your great post. Additionally, I have shared your web site in my social
networks
Thanks for the good writeup. It in truth used to be a leisure account it.
Glance complicated to more delivered agreeable from you!
By the way, how could we keep up a correspondence?
Hi to every single one, it’s truly a fastidious for me to
pay a quick visit this web site, it includes helpful Information.
I would like to thank you for the efforts you’ve put in penning this site.
I am hoping to view the same high-grade blog posts
by you in the future as well. In truth, your creative writing abilities has inspired me to get my own website now 😉
Why people still make use of to read news papers
when in this technological globe the whole thing is presented on web?
It’s going to be ending of mine day, except before end I am
reading this impressive article to improve my experience.
If some one desires expert view concerning blogging and site-building then i
propose him/her to go to see this webpage, Keep up
the nice job.
I always emailed this website post page to all my friends, for
the reason that if like to read it after that my contacts will too.
I was able to find good advice from your blog posts.
Aw, this was an extremely good post. Finding the time and actual effort to generate a really good article… but what can I say…
I hesitate a lot and never manage to get nearly anything done.
After looking over a few of the blog posts on your web page, I
truly appreciate your way of writing a blog. I
book marked it to my bookmark webpage list and will be checking back soon. Please visit my website too and tell me what
you think.
Yes! Finally something about procreauto banco nación.
You made some really good points there. I looked on the internet
for additional information about the issue and found most people
will go along with your views on this website.
Excellent beat ! I wish to apprentice at the same time as
you amend your site, how can i subscribe for
a weblog website? The account aided me a appropriate deal.
I have been a little bit familiar of this your broadcast offered vivid transparent concept
Hi there are using WordPress for your blog platform?
I’m new to the blog world but I’m trying to get started and set up my own. Do you require
any coding knowledge to make your own blog?
Any help would be greatly appreciated!
Really no matter if someone doesn’t know after that its up to other viewers
that they will assist, so here it happens.
Pretty! This has been an incredibly wonderful post. Many thanks for
supplying these details.
Hi! I just wanted to ask if you ever have any trouble with hackers?
My last blog (wordpress) was hacked and I ended
up losing several weeks of hard work due to no back up.
Do you have any methods to prevent hackers?
This is my first time pay a visit at here and i
am genuinely impressed to read all at one place.
It’s a shame you don’t have a donate button! I’d without a doubt donate to this outstanding blog!
I guess for now i’ll settle for bookmarking and adding your RSS feed to my Google
account. I look forward to fresh updates and will share this blog with my Facebook group.
Talk soon!
Magnificent goods from you, man. I have understand your stuff previous to
and you are just extremely excellent. I actually like what you have
acquired here, really like what you’re stating and the way in which you
say it. You make it entertaining and you still take care of to keep it wise.
I can not wait to read far more from you. This is actually a tremendous website.
Hey very nice blog!
Great article. I am facing some of these issues as well..
Hmm is anyone else experiencing problems with the images on this blog loading?
I’m trying to find out if its a problem on my end
or if it’s the blog. Any responses would be greatly appreciated.
Howdy! I realize this is somewhat off-topic however I had to ask.
Does running a well-established blog like yours take
a large amount of work? I am brand new to running a blog
however I do write in my diary on a daily basis.
I’d like to start a blog so I will be able to share my experience and thoughts online.
Please let me know if you have any kind of
recommendations or tips for brand new aspiring bloggers. Thankyou!
There is certainly a great deal to know about this subject.
I really like all of the points you have made.
Thanks for ones marvelous posting! I actually enjoyed reading it, you might be a great author.
I will be sure to bookmark your blog and may come back down the road.
I want to encourage yourself to continue your great posts, have a nice weekend!
What’s up i am kavin, its my first occasion to commenting anyplace,
when i read this piece of writing i thought i could also make comment due to this
sensible paragraph.
Thank you, I’ve just been searching for information approximately this subject for a long time and yours is the best
I have found out till now. However, what about the conclusion? Are you certain in regards to the source?
Hi my friend! I want to say that this article is amazing,
great written and include almost all significant infos.
I would like to see more posts like this .
Hi there, You have done an incredible job. I’ll definitely digg it and personally recommend to
my friends. I am sure they will be benefited from this
website.
Terrific work! That is the kind of information that should be shared around the web.
Shame on the seek engines for now not positioning this post higher!
Come on over and discuss with my site . Thanks =)
Hi mates, good post and pleasant urging commented at this place, I am genuinely enjoying by these.
I just like the valuable information you provide for your
articles. I’ll bookmark your blog and take a look at once
more here regularly. I’m rather sure I will be told
many new stuff proper right here! Good luck for
the following!
all the time i used to read smaller articles or reviews which also clear their
motive, and that is also happening with this post which I am reading at this time.
I’m extremely impressed with your writing skills as well as with the layout on your blog.
Is this a paid theme or did you customize it yourself? Anyway keep up the nice
quality writing, it’s rare to see a great blog like this one today.
With havin so much written content do you ever run into
any problems of plagorism or copyright infringement?
My website has a lot of completely unique content I’ve either
authored myself or outsourced but it looks like a lot of it is popping it
up all over the web without my authorization. Do you know any techniques to help prevent content from being stolen? I’d
really appreciate it.
I am sure this post has touched all the internet people, its really really fastidious paragraph on building up new blog.
I know this web site presents quality depending articles or reviews and additional material, is
there any other site which offers such data in quality?
I all the time used to read article in news papers but now as I am a user of web so from now
I am using net for articles or reviews, thanks to web.
I’m curious to find out what blog platform you happen to be utilizing?
I’m experiencing some minor security issues with my latest website and I’d like to find something more risk-free.
Do you have any suggestions?
Hello, I think your blog might be having browser compatibility issues.
When I look at your website in Opera, it looks fine but when opening in Internet Explorer, it has
some overlapping. I just wanted to give you a quick heads up!
Other then that, wonderful blog!
Pretty section of content. I just stumbled upon your website and in accession capital to assert that I acquire in fact enjoyed account your blog posts.
Any way I’ll be subscribing to your feeds and even I
achievement you access consistently fast.
Heya i am for the first time here. I came across this board and I find It truly useful
& it helped me out much. I hope to give something back and help others like you helped me.
Hey There. I found your blog using msn. This is a very
well written article. I will be sure to bookmark it and come back to read more of your useful info.
Thanks for the post. I will definitely comeback.
Hi there, I discovered your blog by the use of Google at the same time as searching
for a related subject, your web site came up, it appears to
be like great. I’ve bookmarked it in my google bookmarks.
Hi there, just became alert to your blog via Google, and located
that it’s really informative. I am going to be careful for brussels.
I’ll appreciate in case you continue this in future. Many people
will probably be benefited out of your writing. Cheers!
Hi there Dear, are you in fact visiting this web page
regularly, if so after that you will definitely take pleasant knowledge.
Great post. I was checking continuously this blog and I am
inspired! Extremely useful info particularly the remaining section :
) I take care of such information a lot. I was seeking
this particular information for a very long time. Thanks and good
luck.
Today, I went to the beach with my children. I found a sea shell and gave it to my 4 year old daughter and
said “You can hear the ocean if you put this to your ear.” She placed the shell to
her ear and screamed. There was a hermit crab inside and it pinched her ear.
She never wants to go back! LoL I know this is entirely off topic but
I had to tell someone!
Great delivery. Solid arguments. Keep up the good work.
I will immediately grasp your rss feed as I can not find your e-mail subscription hyperlink or newsletter service.
Do you’ve any? Please let me realize so that I could subscribe.
Thanks.
The other day, while I was at work, my sister stole my apple
ipad and tested to see if it can survive a 30 foot drop, just so she can be a
youtube sensation. My iPad is now broken and she has 83 views.
I know this is entirely off topic but I had to share
it with someone!
Hey! I could have sworn I’ve been to this blog before
but after reading through some of the post I realized it’s new
to me. Nonetheless, I’m definitely delighted
I found it and I’ll be book-marking and checking back often!
Its like you learn my thoughts! You seem to grasp so much about this, such as you wrote the ebook in it or
something. I believe that you simply can do with some p.c.
to force the message house a bit, however other than that, that is
magnificent blog. A fantastic read. I’ll certainly be back.
Hello just wanted to give you a quick heads up. The words in your article seem to be running
off the screen in Safari. I’m not sure if this is a format issue or something
to do with browser compatibility but I thought I’d post to let you know.
The design and style look great though! Hope you get the
problem resolved soon. Many thanks
I couldn’t resist commenting. Well written!
I just could not leave your web site prior to suggesting that
I really enjoyed the usual info a person supply in your guests?
Is gonna be back ceaselessly to investigate cross-check new
posts
Sweet blog! I found it while searching on Yahoo News. Do you have any tips on how to get listed in Yahoo News?
I’ve been trying for a while but I never seem to get there!
Cheers
Hi there mates, fastidious article and nice urging commented here, I am truly enjoying by these.
Hello it’s me, I am also visiting this web site daily, this web page is genuinely fastidious and the people are genuinely sharing good thoughts.
Its not my first time to pay a quick visit this web
page, i am browsing this website dailly and get fastidious data from here
all the time.
These are genuinely great ideas in about blogging. You have touched some nice things here.
Any way keep up wrinting.
I am genuinely happy to glance at this weblog posts which carries plenty of valuable
information, thanks for providing these data.
You really make it seem so easy with your presentation however I
in finding this topic to be actually one thing that I think I’d never understand.
It seems too complex and extremely huge for me.
I am taking a look forward on your subsequent put up, I’ll attempt
to get the hold of it!
When I initially commented I clicked the “Notify me when new comments are added” checkbox and now each time a comment is added I get four emails with the same comment. Is there any way you can remove me from that service? Cheers!|
I will right away seize your rss feed as I can not in finding your
email subscription link or newsletter service. Do
you have any? Please let me realize in order that I could
subscribe. Thanks.
Hi, after reading this remarkable article i am as
well cheerful to share my knowledge here with mates.
I have learn several good stuff here. Definitely value bookmarking for revisiting.
I wonder how so much effort you put to make any such wonderful informative web
site.
Hi, Neat post. There is a problem together with your website in web explorer,
could test this? IE still is the marketplace leader and a large section of folks
will pass over your excellent writing because of
this problem.
I was curious if you ever thought of changing the structure of your site?
Its very well written; I love what youve got to say.
But maybe you could a little more in the way of content so people could
connect with it better. Youve got an awful lot of text for
only having 1 or 2 images. Maybe you could space it out better?
Hello there! I simply want to give you a huge thumbs up for the great
information you’ve got right here on this post.
I’ll be returning to your blog for more soon.
Nice blog here! Also your site loads up fast! What host
are you using? Can I get your affiliate link to your host?
I wish my website loaded up as quickly as yours lol
When I initially commented I clicked the “Notify me when new comments are added” checkbox and now each time a
comment is added I get three emails with the same comment.
Is there any way you can remove me from that service? Thanks a
lot!
After looking into a handful of the blog posts on your blog, I seriously like
your way of writing a blog. I saved as a favorite it to my bookmark webpage
list and will be checking back in the near future.
Please visit my website too and let me know what you think.
Peculiar article, totally what I wanted to find.|
I every time used to study post in news papers but now as I am a user of
web so from now I am using net for articles, thanks to web.
Hey there would you mind sharing which blog platform you’re using? I’m looking to start my own blog soon but I’m having a tough time selecting between BlogEngine/Wordpress/B2evolution and Drupal. The reason I ask is because your layout seems different then most blogs and I’m looking for something unique. P.S My apologies for being off-topic but I had to ask!|
Do you have a spam problem on this site; I also am a blogger, and I was curious about
your situation; we have created some nice practices and we
are looking to swap strategies with others, please shoot me
an email if interested.
It’s great that you are getting thoughts from this post as well
as from our dialogue made at this time.
Hello, i believe that i noticed you visited my weblog thus i got here to go back the favor?.I’m attempting to find issues to improve my site!I suppose its good enough to use some of your ideas!!|
I’m not sure why but this website is loading extremely slow for me.
Is anyone else having this issue or is it a issue on my end?
I’ll check back later on and see if the problem still exists.
Hi, i feel that i saw you visited my website so
i came to go back the prefer?.I am trying to find issues to improve my web site!I suppose its adequate to make use of
a few of your concepts!!
Hi, i read your blog from time to time and i own a similar one and i was just wondering if you get a lot of spam responses? If so how do you stop it, any plugin or anything you can recommend? I get so much lately it’s driving me insane so any help is very much appreciated.|